Հին ժամանակներում հին Հռոմը կառավարում էր Տրդատ երրորդ մեծը (թագավորել է մինչև 330թ․)։ Պարսից Ներսեհ Սասանյան թագավորը մեծ պարտություն է կրել հռոմի արչև։ 298 թվականին նա ստիպված եղավ կնքել 40-ամյա հաշտության պայմանագիր։ Հռոմեական կայսրությունում գնալով ուժեղանում էին քրիստոնեական դիրքերը։ Հռոմեական կայսրությունում և Մերձավոր Արևելքում քրիստոնեությունը տարածվել է, որը սկիզբ է առել առաջին դարում։ Նոր վարդապետության հիմնադիրը Հիսուս Քրիստոսն էր։ Սկզբում այն երկրները, որոնց տարածվում էր Քրիստոսի կրոնը հետևորդներին, նրանց հետ թշնամաբար էին վարվում, հալածում։ Քրիստոնեությունը ստիպում էր, որ մարդիկ ծառայեն նրանց տերերին։ Քրիստոնեությունը ներթափանցել է հայաստան առաջին դարում։ Թադեոս և բարդուղիմեոս առաքյալները նրանց աշակերտների հետ գալիս են Հայաստան և քարոզում վարդապետությունը։
Տրդատ մեծը սկզբում թշնամաբար էր վերաբերվում քրիստոնյաների հետ, նա անգամ հալածանքների ենթարկեց Գրիգոր Պարթևին, որը հրաժարվել էր երկրպագել Անահիտ Աստվածուհուն։ Գրիգոր Պարթևը նետվեց արքունիքի բանտ։ Հռոմից փախուստի եկան Հռիփսիմեն, Գայանեն և նրանց քառասուն ընկերուհիները։
Յանա Սարդարյան 